De WHOA in vogelvlucht

6 januari 2021

Op 1 januari 2021 is de ‘Wet homologatie onderhands akkoord (WHOA)’ in werking getreden. Met de WHOA zouden faillissementen, waar mogelijk, voorkomen kunnen worden. Wij hielden daar onlangs een presentatie over en delen deze graag met u. In onderstaande toelichting treft u dan ook verwijzingen naar de sheets in de presentatie aan.

De WHOA betreft een regeling die de rechtbank in staat stelt een onderhands akkoord voor herstructurering van schulden tussen een onderneming (de schuldenaar) en zijn schuldeisers en aandeelhouders goed te keuren (te homologeren). Deze homologatie leidt ertoe dat het akkoord verbindend is voor alle bij het akkoord betrokken schuldeisers en aandeelhouders. Ook schuldeisers of aandeelhouders die hebben tegengestemd. Daarom wordt het ook wel een dwangakkoord genoemd (sheet 2).

Traject en herstructureringsdeskundige

Alvorens een akkoord ter goedkeuring voor te leggen bij de rechter moeten enkele stappen worden gezet. Deze stappen kan de schuldenaar zelf zetten, maar hij kan ook besluiten om de rechter te verzoeken een herstructureringsdeskundige te benoemen die de schuldenaar begeleidt bij het maken en aanbieden van een akkoord. Deze deskundige kan een dergelijk akkoord niet zonder instemming van een mkb-schuldenaar voorleggen. Een mkb-schuldenaar is een onderneming die minder dan 250 personeelsleden kent én een jaaromzet heeft van minder dan € 50 mln óf een balanstotaal van minder dan € 43 mln (sheet 3+4).

Eerste vragen

Om voor de WHOA in aanmerking te komen, dient sprake te zijn van een toestand waarin het redelijkerwijs aannemelijk is dat de schuldenaar insolvent dreigt te raken. Met andere woorden, je moet er niet te laat bij zijn, maar zeker ook niet te vroeg. Kun je buiten een akkoord herstructureren? Dan kom je niet in aanmerking voor de WHOA. Om te bezien of de WHOA geschikt is, zul je eerst de haalbaarheid moeten onderzoeken (sheet 5). Daarnaast moet je een keuze maken of je een openbaar WHOA-traject wenst (dat is inclusief publicatie in het handelsregister) of een besloten procedure.

Betrokkenen

In een WHOA-traject kunnen alle betrokkenen bij een onderneming ‘betrokken’ worden, behalve de werknemers. Van de werknemers kunnen de rechten en plichten niet aangepast worden. Dit geldt wel voor bijvoorbeeld verhuurders, leveranciers, financiers en/of de aandeelhouders. Contractuele bepalingen die een aantasting van de rechten door een WHOA tegengaan, worden buiten werking gesteld (sheet 6).

Klassen

De schuldeisers en/of wederpartijen waarvan de rechten en/of aanspraken worden aangepast, worden onderverdeeld in verschillende klassen. Elke klasse kent  schuldeisers die vergelijkbaar zijn. Denk bijvoorbeeld aan een groep leveranciers met allen een eigendomsvoorbehoud, of een groep schuldeisers die bestaat uit verhuurders van winkelpanden. Worden de rechten en/of aanspraken van bepaalde schuldeisers niet gewijzigd, dan worden zij ook niet betrokken in een akkoord (sheet 7+8).

Elke klasse krijgt één eigen voorstel. Als alle klassen bekend zijn en iedere klasse heeft een eigen voorstel, kan het WHOA-akkoord in volle omvang definitief ter stemming worden voorgelegd. Van deze stemming wordt een verslag opgesteld. Is het financieel belang groter dan 2/3^e van de uitgebrachte stemmen, is een klasse akkoord met het voorstel. Bij één instemmende klasse die ook betaald zou krijgen bij een faillissement, kan de rechter gevraagd worden om het akkoord dwingend op te leggen aan alle schuldeisers die tegen of niet hebben gestemd. Ook al zijn er één of meerdere klassen die niet ingestemd hebben omdat de vereiste meerderheid niet wordt gehaald. Samen met het verslag van de stemming wordt dit verzoek door een advocaat voorgelegd aan een rechter (sheet 9+10).

Beoordeling rechter

De rechter beoordeelt eerst ambtshalve of voldaan is aan de vereisten om een akkoord te kunnen homologeren. Indien een schuldeiser bezwaar maakt bij de rechter, wordt ook gekeken of deze schuldeiser niet slechter af is dan bij een faillissement (bijvoorbeeld bij een faillissement krijgt deze schuldeiser wel een betaling). Is een klasse tegen, wordt dit onderzoek verder uitgebreid indien een schuldeiser van betreffende klasse klaagt bij de rechter (sheet 11+12).

Deal certainty

Het is mogelijk dat er enkel bij het homologatieverzoek in het WHOA-traject een rechter aan te pas komt. Het is natuurlijk niet uitgesloten dat tijdens het traject zelf  zich allerlei discussies  afspelen tussen de schuldenaar en diens schuldeisers die betrokken zijn bij het akkoord. Om deze discussies vroegtijdig te kunnen beslechten, kan een rechter gevraagd worden om een beslissing te nemen, zodat voordat een homologatieverzoek wordt gedaan, deze discussiepunten al beslecht zijn (sheet 13).

Flankerende maatregelen

Om een WHOA-traject een maximale kans te geven zijn zogenaamde flankerende maatregelen opgenomen in de wet (sheet 14). Zo kunnen schuldeisers verhinderd worden om spullen terug te halen of overeenkomsten te ontbinden. Dit kan door middel van het verzoeken van een zogenaamde afkoelingsperiode. Ook een faillissementsaanvraag van een schuldeiser kan geschorst worden totdat het WHOA traject doorlopen is. Pas als deze niet succesvol is geweest en/of eerder gestaakt omdat het niet haalbaar was, zal de behandeling van de faillissementsaanvraag voortgezet kunnen worden. Daarnaast is een regeling opgenomen die het mogelijk maakt om aanvullende financieringen in een WHOA-traject aan te trekken met het dito stellen van zekerheden, zonder dat er risico is op vernietiging o.g.v. de pauliana in geval van een faillissement.

Meer weten?

In een vogelvlucht is dit het WHOA-traject, maar wilt u echt weten of de WHOA een oplossing is voor uw onderneming, win dan eerst advies in. Joanknecht en Turnaround Advocaten hebben het open initiatief genomen om herstructurering via de WHOA beschikbaar te maken voor het MKB.

Schroom dus niet en neem contact met ons op. Wij helpen u graag meteen aan een oplossing!

Geschreven door mr. drs. Floris Dix, advocaat, curator en dealmaker.
Floris is telefonisch bereikbaar op +31 85 2010014 en per e-mail via fdix@turnaroundadvocaten.nl