Geschikt voor WHOA-schuldverlichting? Dit moet je weten

12 maart 2025

Vier jaar na de invoering van de WHOA (Wet Homologatie Onderhands Akkoord) blijkt dat deze regeling ook voor mkb-ondernemers een effectieve manier kan zijn om hun schuldenlast te verlichten en hun bedrijf te redden. Maar wanneer kom je in aanmerking voor schuldverlichting via de WHOA?

Kort gezegd: als je bedrijf in de basis gezond is, maar de schuldenlast te zwaar om tijdig aan betalingsverplichtingen te voldoen. In de praktijk komt daar echter een belangrijke voorwaarde bij: je administratie moet op orde zijn, inclusief een sluitende jaarrekening. Een recente uitspraak van de rechtbank Noord-Nederland laat zien dat een WHOA-traject kan mislukken als hier niet aan wordt voldaan.

Zonder actuele cijfers geen bescherming tegen faillissement. Uit een recente uitspraak (ECLI:NL:RBNNE:2024:4254) blijkt dat een groep bedrijven in financiële problemen verkeerde. Een van deze bedrijven had in maart 2024 een lening van meer dan € 200.000 afgesloten, maar voldeed slechts deels aan de aflossingsverplichtingen. De bank beëindigde daarop de financiering in augustus 2024.

Om faillissement te voorkomen, vroeg het bedrijf de rechtbank om een afkoelingsperiode van vier maanden. Dit is een tijdelijke bescherming tegen schuldeisers, zodat er ruimte ontstaat om een reddingsplan op te stellen en investeerders te vinden.

Wat vond de rechtbank?

De rechtbank wees dit verzoek af en gaf daarvoor meerdere redenen:

• Het bedrijf leverde alleen kasstroomprognoses aan voor de komende maanden, zonder onderbouwende bewijsstukken of goedkeuring door een onafhankelijke partij.
• Er waren geen historische financiële gegevens beschikbaar om de prognoses te toetsen.
• De jaarrekening over 2023 was nog niet opgesteld, en die over 2022 was slechts een conceptversie zonder goedkeuring van een accountant.
• Er werden alleen geconsolideerde cijfers ingediend, terwijl de rechtbank de financiële situatie per bedrijf afzonderlijk moet beoordelen.

Zonder vastgestelde jaarrekeningen had de rechtbank onvoldoende basis om de haalbaarheid van de voorgestelde financiële herstructurering te beoordelen. Dit betekende dat het bedrijf geen gebruik kon maken van de WHOA-bescherming.

Geen reddingsplan zonder actuele cijfers 

Wat heb je nodig voor een WHOA-traject? Om schuldeisers te overtuigen om mee te werken aan een WHOA-akkoord, moet je kunnen aantonen dat ze er beter aan doen om een deel van hun vordering kwijt te schelden dan om het bedrijf failliet te laten gaan. Dit vraagt om een goed onderbouwd ondernemingsplan.

Zo’n plan moet niet alleen overtuigend zijn, maar ook snel opgesteld kunnen worden. Bedrijven die in aanmerking komen voor de WHOA zitten vaak al in een moeilijke financiële situatie en hebben weinig tijd en middelen. Het is daarom cruciaal dat de administratie op orde is, zodat investeerders en schuldeisers vertrouwen kunnen hebben in de financiële cijfers.

Onze ervaring leert dat een WHOA-procedure alleen succesvol is als:

• De jaarrekeningen van de laatste boekjaren zijn afgerond.
• De administratie up-to-date is.
• Er realistische financiële prognoses kunnen worden gemaakt.

Wat ging er mis in deze zaak?

In de eerdergenoemde rechtszaak bleek dat de omzet in de jaarcijfers van 2022 verkeerd was verantwoord. Toen deze fout werd hersteld, vielen de omzet en winst lager uit dan eerder gepresenteerd. Dit maakte de gesprekken met investeerders lastiger, omdat de werkelijke financiële situatie onzekerder werd.

De rechtbank vatte het als volgt samen:

“Door een combinatie van afgeketste onderhandelingen, onzekere kasstroomprognoses en onduidelijkheden in de jaarstukken kon de rechtbank onvoldoende vertrouwen hebben in de haalbaarheid van een akkoord of herfinanciering.”

Uiteindelijk wees de rechtbank de aanvraag voor een afkoelingsperiode af. Dit betekende dat schuldeisers, zoals de bank, weer vrij waren om juridische stappen te ondernemen, waaronder een faillissementsaanvraag.

Conclusie: administratie als sleutel tot succes

De WHOA biedt bedrijven die dreigen om te vallen een kans om een akkoord met schuldeisers te bereiken en een doorstart te maken. De wet stelt dat een bedrijf hiervoor in aanmerking komt als het “redelijkerwijs aannemelijk is dat het op korte termijn niet meer aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen.”

In de praktijk blijkt echter dat een extra voorwaarde geldt: een goed bijgewerkte administratie en betrouwbare financiële cijfers zijn onmisbaar om de haalbaarheid van een saneringsplan te onderbouwen. Zonder deze basis is een WHOA-traject gedoemd te mislukken.

Nieuwsgierig wat WHOA-mkb hierin kan betekenen? Neem contact met ons op en plan een vrijblijvend gesprek in.