Wanneer kan ik een dwangakkoord aanvragen?

17 april 2023

Tot 1 januari 2021 – het moment waarop de Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA) intrad – bestonden er voor de sanering van ondernemingen eigenlijk drie akkoorden: het buitengerechtelijke akkoord, het surseance-akkoord en het faillissementsakkoord. Alleen bij die laatste twee konden schuldeisers worden gedwongen om genoegen te nemen met het akkoord. Ook wel een dwangakkoord. Een rechtbank kon immers het akkoord algemeen verbindend verklaren. Met andere woorden homologeren. Een buitengerechtelijk akkoord was bijna onmogelijk. Eén weigerende crediteur kon het akkoord van tafel vegen.

Wat als niet alle schuldeisers instemmen?

De WHOA maakt hier een einde aan. Tijdens dit traject probeert u met alle schuldeisers tot een akkoord te komen dat uiteindelijk door de rechter wordt gehomologeerd. Daarover kunt u meer lezen op deze website whoa-mkb.nl. Het mooiste is het natuurlijk wanneer alle crediteuren instemmen met het akkoord. In dat geval is een akkoord dicht bij. Maar wat als enkele schuldeisers niet instemmen? Ook in dat geval kan een rechter het akkoord goedkeuren. In dat geval geldt de overeenstemming voor alle schuldeisers, dus ook voor schuldeisers die niet akkoord gingen. We spreken dan van een dwangakkoord. Maar daar zijn wel voorwaarden aan verbonden. We lichten er een aantal uit.

Voorwaarde: minimaal 2/3 gaat akkoord

Belangrijk is dat er minimaal 2/3 van de schuldeisers akkoord gaat. In feite komt het op het volgende neer bij een eenvoudig voorbeeld. In het WHOA-traject komt de schuldenaar met een akkoord voor zijn 100 schuldeisers in één bepaalde klasse die allemaal 1 euro te vorderen hebben. Stemmen deze crediteuren allemaal in, dan is er wederzijdse instemming. Op dat moment is geen dwang nodig. Maar wanneer 80 schuldeisers akkoord gaan en 20 niet, kun je op grond van WHOA de minderheid dwingen toch in te stemmen. Op dat moment is er dus sprake van een dwangakkoord dat altijd door een rechter ter homologatie moet worden behandeld. Stemmen in dit voorbeeld 60 schuldeisers voor en 40 stemmen tegen, dan is een dwangakkoord niet mogelijk. In dat geval zal de schuldenaar met een nieuw voorstel moeten komen want de rechter zal het akkoord niet homologeren.

Voorwaarde: redelijk en realistisch

Een rechter zal bij het behandelen van een dwangakkoord kijken naar de redelijkheid van het voorstel. Hij bepaalt bijvoorbeeld of het voorstel realistisch is; heeft de schuldenaar de middelen om de afspraken na te komen? Maar hij kijkt ook of schuldeisers goede redenen hebben om een akkoord te weigeren. Het is dus zaak om voorbereid naar de rechter te stappen. De schuldenaar zal goed zicht moeten hebben op zijn eigen positie en die van zijn schuldeisers. Wijst de rechter het dwangakkoord af, dan is een faillissement vaak niet meer te voorkomen.

Zorg voor communicatie en transparantie

Dat laatste onderstreept nog maar eens het belang van tijdig starten met een WHOA-traject. De looptijd varieert van enkele maanden voor kleine ondernemingen tot een jaar voor grotere bedrijven. Het is verstandig om 8 maanden als uitgangspunt te nemen; dit is de wettelijke afkoelingsperiode waarin schuldeisers niets mogen doen. Naast tijd is transparantie en communicatie onmisbaar. Blijf in contact met schuldeisers, wees te allen tijde transparant. Geef crediteuren zicht in de onderneming en zorg voor medestanders. Uitgangspunt is immers om na het traject samen verder te kunnen. Pakt u dit goed aan, is een dwangakkoord wellicht helemaal niet nodig. En komt het wel zover, dan staat u als schuldenaar sterk bij de rechter.

Laat u adviseren en begeleiden

Nogmaals: begin tijdig en bereid je goed voor. En laat u goed adviseren. Onze WHOA-experts van Joanknecht Forensics & Recovery en Turnaround Advocaten helpen u graag en begeleiden in het hele traject. Dus ook wanneer het komt tot een dwangakkoord. Neem vrijblijvend – dus hier is echt geen sprake van dwang – contact met ons op. Dan bekijken we graag samen uw zaak.

Geschreven door mr. drs. Floris Dix, advocaat, curator en dealmaker.
Floris is telefonisch bereikbaar op +31 85 2010014 en per e-mail via fdix@turnaroundadvocaten.nl.